Tendinopatia ścięgna Achillesa może dotyczyć wielu osób, od sportowców po osoby ćwiczące rekreacyjnie, a nawet osoby nieaktywne. W około jednej trzeciej przypadków dotyka osoby niebędące sportowcami.
PREZENTACJA KLINICZNA
Głównym objawem tendinopatii ścięgna Achillesa jest ból. Zwykle występuje na początku i na końcu sesji treningowej, z okresem zmniejszonego dyskomfortu pomiędzy nimi. W miarę postępu procesu patologicznego ból może pojawiać się podczas ćwiczeń, a w ciężkich przypadkach może przeszkadzać w codziennych czynnościach. W fazie ostrej ścięgno jest obrzęknięte, a przy badaniu palpacyjnym tkliwość jest zwykle największa w odległości 2–6 cm od przyczepu ścięgna. Czasami mogą występować wyczuwalne trzeszczenia W przewlekłych przypadkach ból wywołany wysiłkiem fizycznym jest nadal głównym objawem, podczas gdy trzeszczenia i obrzęk zmniejszają się (1).
ETIOLOGIA
Tendinopatia ścięgna Achillesa rozwija się w wyniku interakcji pomiędzy czynnikami zewnętrznymi oraz wewnętrznymi. Przykładami czynników wewnętrznych są unaczynienie ścięgna, dysfunkcje mięśnia brzuchatego łydki i mięśnia płaszczkowatego, wiek, płeć, masa i wzrost ciała, stopa wydrążona i boczna niestabilność stawu skokowego. Uważa się, że nadmierny ruch tyłostopia w płaszczyźnie czołowej, zwłaszcza boczne uderzenie piętą z kompensacyjną pronacją, powoduje „ubijanie” ścięgna Achillesa i predysponuje je do tendinopatii. Czynnikami zewnętrznymi, które mogą predysponować do wystąpienia tendinopatii ścięgna Achillesa u sportowców są zmiany wzorca treningowego, zła technika, przebyte kontuzje, obuwie oraz trening na twardych, śliskich lub pochyłych nawierzchniach (2).
DIAGNOSTYKA
Rozpoznanie tendinopatii ścięgna Achillesa opiera się głównie na wywiadzie i szczegółowym badaniu klinicznym. Jednak diagnostyka obrazowa może być wymagana w celu zweryfikowania podejrzenia klinicznego lub czasami w celu wykluczenia innych zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
Ultrasonografia jest powszechnie stosowana do badania schorzeń ścięgien. W fazie ostrej tendinopatii ścięgna Achillesa badanie ultrasonograficzne ujawnia gromadzenie się płynu wokół ścięgna. W badaniu często wykazuje pogrubienie oraz zaokrąglenie objętej zmianami części ścięgna. W przypadkach przewlekłych zrosty okołościęgnowe mogą objawiać się pogrubieniem hipoechogenicznego paratenonu o słabo zaznaczonych granicach (3).
PIŚMIENNICTWO
Autor: Dr n. k. f Marcin Grześkowiak PT OMPT